Το παρακάτω άρθρο δημοσιεύτηκε στο τεύχος Φεβρουαρίου της μηνιαίας εφημερίδας μας «Από τη σπίθα στη φλόγα»
Γίνε συνδρομητής/συνδρομήτρια στην εφημερίδα κάνοντας εγγραφή εδώ
Στις 2 Φλεβάρη του 1945, στη Βάρκιζα, στο εξοχικό σπίτι του πολιτικού της Δεξιάς Παναγιώτη Κανελλόπουλου (στον οποίο οφείλεται το περίφημο: «Η Μακρόνησος είναι ο Παρθενών της νεωτέρας Ελλάδος» καθώς και η μνημειώδους δουλικότητας προσφώνηση: «Στρατηγέ μου, ιδού ο στρατός Σας» προς τον αμερικανό στρατηγό Βαν Φλίτ, ουσιαστικό διοικητή του «εθνικού» στρατού), ξεκίνησε η διάσκεψη που έμελλε να ενταφιάσει –προσωρινά – τους αγώνες του ελληνικού λαού, το κομμουνιστικό κίνημα και την αριστερά, το όραμα για μια άλλη κοινωνία.
Η διάσκεψη αυτή, μετά από δέκα μέρες κατέληξε στην γνωστή «Συμφωνία της Βάρκιζας» το πρακτικό της οποίας υπογράφηκε στο Υπουργείο Εξωτερικών.
Συγκλονιστικές είναι οι φωτογραφίες των ανταρτών που παραδίνουν τ’ άρματα, όπως και τα κινηματογραφικά στιγμιότυπα που διασώζονται (ορισμένα περιλαμβάνονται στην ταινία του Φώτου Λαμπρινού: «Άρης Βελουχιώτης, Το Δίλημμα»).
Οι δύο πλευρές εκπροσωπήθηκαν από τριμελείς αντιπροσωπείες.
– Την κυβέρνηση Πλαστήρα εκπροσωπούσαν οι υπουργοί Εξωτερικών Ιωάννης Σοφιανόπουλος, Εσωτερικών Περικλής Ράλλης και Γεωργίας Ι. Μαρκόπουλος.
– Επικεφαλής της αντιπροσωπείας του ΕΑΜ ήταν ο γραμματέας του ΚΚΕ Γιώργης Σιάντος ενώ συμμετείχαν ο γραμματέας του ΕΑΜ Μήτσος Παρτσαλίδης (που ήταν και μέλος του Π.Γ. της Κ.Ε. του ΚΚΕ) και ο γραμματέας της ΕΛΔ Ηλίας Τσιριμώκος.
Στρατιωτικοί σύμβουλοι των δύο αντιπροσωπειών ήταν αντίστοιχα ο Παυσανίας Κατσώτας και ο αρχηγός του ΕΛΑΣ στρατηγός Στέφανος Σαράφης.
Η Βάρκιζα αποτέλεσε την επικύρωση πως μέσα στις γραμμές της ηγεσίας του Επαναστατικού ΚΚΕ επικράτησε η οπορτουνιστική γραμμή και αποδυναμώθηκε – ηττήθηκε πρόσκαιρα η γραμμή της επανάστασης, της ανεξαρτησίας και της λαοκρατίας.
Η Βάρκιζα αποτέλεσε την επικύρωση, ακριβώς γιατί η οπορτουνιστική γραμμή επικράτησε και «άνθισε» τον αντεπαναστατικό της σπόρο στην εποποιία του Κόκκινου Δεκέμβρη του 1944.
Η σύγκρουση του Δεκέμβρη 1944, που κράτησε 33 μέρες, στάθηκε ένας ηρωικός αγώνας για τη λευτεριά και έγραψε μια λαμπρή σελίδα στην ιστορία της δημοκρατικής – αντιφασιστικής- αντιιμπεριαλιστικής πάλης του ελληνικού λαού.
Οι μαχητές του ΕΛΑΣ, της Εθνικής Πολιτοφυλακής, όλος ο λαός πρόβαλαν σθεναρή αντίσταση στους καινούργιους κατακτητές. Τελικά, μπροστά στις υπέρτερες αριθμητικά δυνάμεις, η αντίσταση του ΕΛΑΣ και του λαού της Αθήνας-Πειραιά κάμφθηκε.
Στην έκβαση της μάχης του Δεκέμβρη, εκτός από την ανεπάρκεια των δυνάμεων και των πολεμικών μέσων του ΕΛΑΣ, έχουν συντελέσει και οι εξής παράγοντες: Η ηγεσία του Κόμματος έλαβε σειρά λάθος αποφάσεων γιατί επικράτησε μέσα στις γραμμές της ο οπορτουνισμός.
Ανασυγκρότησε την ΚΕ του ΕΛΑΣ, χωρίς επιτελείο και μηχανισμό, που ανέλαβε τη διεύθυνση της μάχης της Αθήνας. Παραμέρισε το ΓΣ του ΕΛΑΣ, που διέθετε επιτελείο και υπηρεσίες και ανέθεσε στον Σαράφη και τον Άρη, με τις κύριες δυνάμεις του ΕΛΑΣ, δευτερεύουσα αποστολή εναντίον του ΕΔΕΣ στην Ήπειρο. Δε συγκέντρωσε έγκαιρα τις βασικές δυνάμεις του ΕΛΑΣ στην Αθήνα, που ήταν το κύριο μέτωπο και δεν οργάνωσε αποτελεσματική επίθεση από τις πρώτες μέρες.
Επίσης, δεν εμπόδισε τα διάσπαρτα στην ελληνική επαρχία βρετανικά στρατιωτικά τμήματα να μεταφερθούν στην Αθήνα και να πάρουν μέρος στις μάχες.
Ακόμη η ηγεσία του κινήματος δεν είχε προβλέψει ότι η κατάσταση πιθανόν να οδηγούνταν από τους Αγγλους και την αντίδραση σε ένοπλη σύγκρουση με επίκεντρο την πρωτεύουσα.
Σ’ αυτό οφείλεται και η μη έγκαιρη κατάρτιση σχεδίου. Το σχέδιο αντιμετώπισης της κατάστασης καταρτίστηκε εκ των υστέρων, όταν οι Άγγλοι και η αντίδραση είχαν προχωρήσει στην ένοπλη επέμβαση και μάλιστα και τότε ακόμα δε στρεφόταν εναντίον τους, αλλά εναντίον των δυνάμεων της ελληνικής αντίδρασης.
Στις 11 του Γενάρη 1945 ανάμεσα στον ΕΛΑΣ και τους Άγγλους υπογράφτηκε ανακωχή που καθόριζε ημερομηνία κατάπαυσης του πυρός την 14/1/1945.
Σύμφωνα με τους όρους της ανακωχής, οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ υποχρεώνονταν ως τις 18 του Γενάρη 1945 να εκκενώσουν τις περιοχές της Αττικοβοιωτίας-Εύβοιας, ένα μεγάλο τμήμα του Νομού Φθιωτιδοφωκίδας και το μεγαλύτερο μέρος του Νομού Μαγνησίας. Επίσης, να αποσυρθούν από ένα τμήμα του Νομού Θεσσαλονίκης και την πόλη της Θεσσαλονίκης, τα νησιά Ζάκυνθο, Κύθηρα και Σποράδες, καθώς και ολόκληρη τη Βόρεια Πελοπόννησο.
Σ’ αυτές τις συνθήκες άρχισαν στις 2 του Φλεβάρη 1945 στη Βάρκιζα Αττικής διαπραγματεύσεις ανάμεσα στις αντιπροσωπείες του ΕΑΜ και της κυβέρνησης Πλαστήρα για το σταμάτημα της αιματοχυσίας και την αποκατάσταση της ειρήνης και της πολιτικής ομαλότητας στη χώρα.
Ύστερα από 10ήμερες συζητήσεις, στις 12 του Φλεβάρη 1945, υπογράφτηκε το κείμενο της συμφωνίας που είναι γνωστή ως «Συμφωνία της Βάρκιζας».
Κατά την γνώμη μας, την γραμμή της επανάστασης εκείνη την περίοδο την κρατούσε ο Άρης Βελουχιώτης, ο οποίος έγκαιρα είχε προβλέψει τον ρόλο του Βρετανικού Ιμπεριαλισμού και την μετάλλαξη της κατάστασης με την αντικατάσταση του γερμανικού-ναζιστικού ζυγού με τον Βρετανικό Ιμπεριαλιστικό ζυγό.
Το πως θα έπρεπε να πράξει ο καπετάνιος Άρης σε αυτή την κατάσταση, είναι ένα βαθύ πολιτικό-ιδεολογικό ζήτημα που δεν απασχολεί το παρόν άρθρο, αλλά απαιτεί μια βαθιά ιστορική – πολιτική μελέτη για να εξαχθεί το αντίστοιχο συμπέρασμα.
Το σημερινό ρεβιζιονιστικό ΚΚΕ και συνολικότερα οπορτουνιστικές-αριστερίστικες-τροτσκιστικές δυνάμεις χρησιμοποιούν την Βάρκιζα σαν απόδειξη και επιβεβαίωση ότι η γραμμή των Μετώπων, της τρίτης κομμουνιστικής διεθνούς, ήταν λάθος.
Η ιστορία όχι απλά αποδοκιμάζει, αλλά έχει πετάξει στον κάλαθο των αχρήστων τέτοιες απόψεις.
Η γραμμή των Μετώπων αποδείχθηκε ολοκληρωτικά σωστή, στερεώνοντας και δυναμώνοντας παγκόσμια τον αντιφασιστικό αγώνα απέναντι στον ιμπεριαλιστικό – ναζιστικό άξονα.
Καρπός της ήταν η ήττα του ιμπεριαλιστικού-ναζιστικού άξονα και το γιγάντωμα του σοσιαλιστικού στρατοπέδου, της αντίθεσης ανάμεσα στα σοσιαλιστικά-λαϊκοδημοκρατικά κράτη και τα ιμπεριαλιστικά-καπιταλιστικά.
Η έμπρακτη αμφισβήτηση της γραμμής του οπορτουνισμού και η επαναφορά στην γραμμή της επανάστασης για την Ανεξαρτησία και την Λαοκρατία, είναι η συγκρότηση του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας και η εξαπόλυση εκ νέου του ένοπλου λαϊκού επαναστατικού πολέμου, που δεν θα μπορούσε να πραγματωθεί χωρίς την επαναφορά από την εξορία του επαναστάτη κομμουνιστή ηγέτη του ΚΚΕ, Νίκου Ζαχαριάδη.
Το σύνθημα «Βάρκιζα Τέλος», το εφάρμοσε πρώτα και κυρίαρχα το επαναστατικό ΚΚΕ με την επαναστατική ηγεσία του και το ένοπλο άλμα για την επαναστατική κατάληψη της εργατικής-λαϊκής εξουσίας με αιχμή του δόρατος τον ένοπλο Λαϊκό Στρατό.
Ως μαρξιστές-λενινιστές, οφείλουμε να αναδεικνύουμε αυτή την πραγματικότητα, να τιμούμε και να περιφρουρούμε την επαναστατική ιστορία του κομμουνιστικού-λαϊκού κινήματος, να οραματιζόμαστε,να εμπνεόμαστε και να μελετάμε την επαναστατική πλευρά της ταξικής πάλης.
Στον αόρατο εμφύλιο που κρατάει από τότε, λαμβάνουμε θέση μάχης και οικοδομούμε μαχητικό αντιφασιστικό-αντι ιμπεριαλιστικό κίνημα με στόχο την επανάσταση για την Λευτεριά, την Ανεξαρτησία, την Λαοκρατία και τον Σοσιαλισμό.
Οι νεκροί μας φωτίζουν τον δρόμο απέναντι στο σκοτάδι του σαπισμένου ιμπεριαλιστικού- καπιταλιστικού κόσμου τους.
Έχουμε δίκιο και θα νικήσουμε.
Τιμή στους Αντάρτες και τις Αντάρτισσες του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ-ΕΠΟΝ-ΟΠΛΑ-ΔΣΕ.
Ο αγώνας δεν σταματά.
Από τη σπίθα στη φλόγα 